نکاه کلی به اخبار بخش معدن و صنایع معدنی در هفته‌ای که گذشت حکایت از آن دارد که محدودیت در تامین انرژی همچنان بزرگ‌ترین چالش‌ تولیدکنندگان است. در ادامه نبود ثبات رویه در سیاست‌گذاری دومین چالشی است که روند فعالیت در بخش معدن و صنایع وابسته به آن را تحت تاثیر منفی قرار می‌هد و در قالب تصویب و لغو بخشنامه‌ها ظاهر می‌شود و عملا امکان برنامه‌ریزی برای تولید را سلب می‌کند. در چنین شرایطی نمی‌توان به تحقق اهداف مطرح شده در برنامه‌های توسعه یا هدف‌گذاری مسئولان برای بهبود عملکرد بخش معدن و حرکت در مسیر رشد امید چندانی داشت.

کاهش ۱.۵ درصد تولید فولاد ایران در ژوئیه

در هفت ماهه نخست سال جاری میلادی و ماه‌های ژانویه تا ژوئیه یک میلیارد و ۱۰۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن فولاد در جهان تولید شد، این حجم از تولید تقریبا با تولید جهانی فولاد در مدت مشابه سال گذشته برابر بود و تنها ۰.۱ درصد کاهش داشت. ایران در هفت ماه سال ۲۰۲۳ رتبه دهم تولیدکنندگان بزرگ جهان را در اختیار داشت و کشورهای چین، هند، ژاپن، امریکا، روسیه، کره جنوبی، آلمان، ترکیه و برزیل به ترتیب در رتبه‌های یک تا ۹ بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد جهان در مدت یادشده قرار داشتند.

تولید ایران در هفت ماهه سال جاری میلادی ۱۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تن بود، این حجم از تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴.۱ درصد رشد داشت، با این حال ایران در ماه هفتم این سال (ژوئیه) دو میلیون تن فولاد تولید کرد و حجم تولید آن نسبت به ژوئیه سال گذشته ۱.۵ درصد کاهش داشت. بدون تردید بروز محدودیت در روند تامین برق واحدهای فولادی کشور، علت اصلی افت تولید در این صنعت است. چالشی که از نبود زیرساخت‌های در دست دولت نشات می‌گیرد و عملا روند توسعه صنعتی و اقتصادی ما را مختل می‌سازد. محدودیت انرژی برای صنایع و به‌ویژه فولادسازان به ماه‌های گرم سال محدود نمی‌شود و در هفته‌های سرد سال در قالب کمبود گاز نمایان خواهد شد. این دست محدودیت‌ها از یک‌سو سودآوری صنایع فولادی کشور را متاثر می‌کند و از سوی دیگر روند توسعه این بخش مهم و ارزآور را تحت تاثیر منفی قرار خواهد داد.

اجرای مصوبه عوارض صادراتی متوقف شد

به دنبال اعتراض فعالان صنایع، هفته گذشته خبری مبنی بر لغو مصوبه دریافت عوارض صادراتی منتشر شد. یکم شهریور ماه تصویر ابلاغیه علی‌اکبر شادمانی مدیرکل دفتر مقررات صادرات گمرک، منتشر شد. گمرک جمهوری اسلامی با استناد به دستور موقت صادره از دیوان عدالت اداری، اجرای مصوبه عوارض صادراتی را تا اطلاع ثانوی و تعیین تکلیف نهایی این عوارض متوقف کرده است. به این ترتیب بخشی از نگرانی فعالان صنعتی مرتفع شد. 

تولید بیش از ۲۱۸ هزار تن شمش آلومینیوم

براساس آمار تولید شمش آلومینیوم کشور طی چهار ماهه نخست 1402، به بیش از 218 هزار تن رسید. این میزان تولید در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 2 درصد کاهش یافت. با توجه به ظرفیت‌های کنونی تولید آلومینیوم کشور، دیگر تحقق اهداف توسعه‌ای این صنعت در افق 1404 ممکن و شدنی به‌نظر نمی‌رسد. بااین‌وجود باید خاطرنشان کرد که در طول سال‌های گذشته ظرفیت قابل توجهی از صنایع پایین‌دستی آلومینیوم در کشور احداث شده و درنتیجه تولید این صنعت با حداکثر ظرفیت ضروری به‌نظر می‌رسد. تولید با حداکثر ظرفیت به‌منزله تامین مواد اولیه صنایع پایین‌دستی و تکمیل زنجیره تولید و ارزش‌آفرینی است. 

پیش‌بینی رشد ۱۱ درصدی بخش معدن در برنامه هفتم

رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران گفت: رشد ۱۱ درصدی برای حوزه معدن کشور در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده است که برای تحقق آن نیاز به رفع موانع موجود با همکاری مسوولان مربوطه است. چنانچه ظرفیت‌های معدنی مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد، این بخش می‌تواند نقش جدی را در اقتصاد و همچنین تولید ناخالص داخلی و اشتغالزایی ایفا کند. بااین‌وجود نباید فراموش کرد که فعالان معدنی در حال حاضر درگیرو دار مشکلات جدی هستند. فارغ از تحریم و نبود تعاملات در سطح بین‌المللی، ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی، تغییر مداوم و هر روزه مقررات و قوانین، وضع مداوم عوارض روی صادرات این محصولات و .... تحقق این دست شعارها را دور از دسترس می‌کند. چنانچه عزمی برای تحقق این شعارها باشد، انتظار می‌رود مسیر توسعه اقتصادی کشور اصلاح شود.

پیشنهاد ممنوعیت واردات زغال‌سنگ، شدنی است؟

محمدمهدی فداکار استاندار کرمان پیشنهاد داد: اگر واردات زغال‌سنگ که اصفهان انجام می‌دهد، ممنوع شود یا به ضرورت آزاد شود بخشی از مشکل معادن استان کرمان حل می‌شود. زغال‌سنگ بین شهرستان‌های کوهبنان، زرند و راور مشترک است و اثر مستقیم بر زندگی مردم منطقه در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد.

اقتصاد برخی مناطق کشور به معادن گره خورده است، با‌این‌وجود انتظار می‌رود روند برداشت از این ذخایر معدنی بهبود یابد تا این واحدها امکان رقابت را با سایر ذخایر معدنی پیدا کنند. درواقع ایجاد ممنوعیت برای واردات محصولات مشابه سیاستی است که سال‌ها و برای محصولات مختلف اعمال شده و همچنان ادامه دارد، اما هیچ‌گاه نتیجه‌بخش نبوده است. درواقع سود حاصل از چنین اقداماتی در نهایت به رانت تبدیل خواهد شد و تاثیری بر بهبود زندگی مردم نخواهد داشت.

افزایش دو برابری ظرفیت تولید کنسانتره سرب نخلک

مدیرعامل ایمپاسکو از افزایش دو برابری ظرفیت تولید کنسانتره سرب نخلک و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی این مجتمع با افتتاح ۵ طرح‌ توسعه‌ای مجتمع نخلک در هفته دولت خبر داد. ایران جزو بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر سرب و روی دنیا است، با‌این‌وجود میزان برداشت از این ذخایر به‌مراتب محدودتر است. 

کمبود انرژی، مهم‌ترین دغدغه فولادسازان

پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، ماشین‌آلات و صنایع وابسته که به عنوان بزرگترین تجمع گروه‌های فولاد و متالوژی در ایران برگزار شد. در این همایش از دغدغه‌های فولادسازان سخن به میان آمد و محدودیت در تامین برق واحدهای فولادی کشور را باید بزرگ‌ترین مشکل این صنایع در ماه‌های گذشته عنوان کرد. در مراسم افتتاحیه نمایشگاه متالکس ۱۴۰۲ اصفهان عنوان شد که ایران پتانسیل بالایی برای تولید فولاد دارد، تا چندی قبل ایران یک واردکننده فولاد بود اما در حال حاضر بالاتر از بسیاری از کشورهای مطرح جهان، به یکی از صادرکنندگان برتر فولاد دنیا تبدیل شده است. میانگین ضریب بهره برداری از ظرفیت در فولاد جهان حدود ۷۵ درصد است اما متأسفانه به دلیل عدم توسعه زیرساخت‌هایی مانند انرژی، حمل و نقل، ماشین‌آلات معدنی و … این شاخص در ایران در حال نزول است و به ۶۳ درصد رسیده است.

فولادگر مشاور دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: مدیریت برق صنعت کشور به مدیریت خاموشی تبدیل شده و امروز برای رفع نیاز برق کشور شاهد محدود کردن برق صنایع هستیم که این موضوع نیز باید اصلاح شود تا سرمایه‌گذاران در عرصه تولید برق ورود بیشتری داشته باشند. باوجود تمام موارد یاد شده باید اقرار کرد که چالش انرژی در کشور عمیق است و نمی‌توان به بهبود این موقعیت در آینده نزدیک امید چندانی داشت. 

منبع خبر : https://www.madannews.ir/