در بین مشکلات می‌توان به نیاز به تامین انرژی اشاره کرد که کمبود آن باعث شده واحدهای تولیدی به قهقرا بروند.

در این بین شرکت‌هایی که بزرگ‌ترین تامین‌کننده مواد اولیه مورد نیاز فولادی‌ها هستند، مدتهاست که در تولید با مشکل مواجه شده‌اند. به طور مثال برای یک شرکت معدنی کمبود انرژی در سال ۱۴۰۱ موجب افت پتانسیل تولید تا ۳۵ درصد از کل ظرفیت شد. در واقع با اعمال تعرفه جدید و چند برابر شدن نرخ گاز در سال‌های گذشته نه‌تنها ‌فقط مزیت نسبی گاز برای تولید فولاد کاملا از بین رفت، بلکه بسیاری از شرکت‌های کوچک فولادسازی زیان‌ده شدند و چه‌بسا اگر این روند امسال نیز ادامه پیدا می‌کرد، شرکت‌های تولیدی دچار بحران و تعطیلی فراگیر می‌شدند.
حالا در خبرها آمده که نرخ گاز واحدهای احیای فولاد (تولیدکننده آهن اسفنجی)، سوخت گاز پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها، معادل ۶۰ درصد نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تعیین شده است. نرخ خوراک گاز واحدهای پتروشیمی تا پایان برنامه هفتم توسعه براساس فرمول سال ۱۳۹۴ محاسبه خواهد شد و قیمت تعیین‌شده نباید از ۵۰۰۰ تومان به ازای هر مترمکعب کمتر و از میانگین نرخ گاز صادراتی ایران بیشتر شود. به این ترتیب شاهدیم که دولت از افزایش نرخ گاز صنایع عقب‌نشینی کرده است. این مساله نشان می‌دهد که دولت ناچار است در راستای بهبود تولید و جلوگیری از تعطیلی صنایع در کشور گام بر‌دارد. در واقع اگر این مهم صورت نمی‌گرفت، قطعا با افزایش نرخ گاز تعداد بسیاری از شرکت‌های فولادی کوچک و متوسط به خصوص در بخش خصوصی به دلیل عدم‌دسترسی به مواد اولیه با قیمت مناسب، تعطیل می‌‌شدند یا با حداقل ظرفیت می‌توانستند فعالیت کنند.

نفس راحت فولادی‌ها با مصوبه جدید گازی دولت
روز یکشنبه ۱۱ شهریور مصوبه هیات وزیران درخصوص نرخ قطعی گاز صنایع منتشر شد. طبق این مصوبه، نرخ خوراک گاز واحدهای پتروشیمی تا پایان برنامه هفتم توسعه براساس فرمول سال ۱۳۹۴ محاسبه خواهد شد و قیمت تعیین‌شده نباید از ۵۰۰۰ تومان به ازای هر مترمکعب کمتر و از میانگین نرخ گاز صادراتی ایران بیشتر شود.
یک کارشناس صنعت فولاد با اشاره به اینکه به فصل زمستان نزدیک هستیم و قطعا تامین انرژی گاز با خلل مواجه خواهد شد، اظهار کرد: هم افزایش و هم عدم تامین انرژی مورد نیاز به کابوس فولادی‌ها تبدیل شده بود که خوشبختانه وزیر اقتصاد با اعلام اینکه دولت تا پایان برنامه هفتم روش محاسبه نرخ خوراک گاز صنایع را به فرمول بازگرداند، امید را به تولید بازگرداند.
امیرعلی اعلم گفت: دولت با موافقت و عقب‌نشینی خود از افزایش نرخ گاز صنایع و خوراک، نشان داد که در راستای بهبود تولید و جلوگیری از تعطیلی صنایع در کشور گام برمی‌دارد و اگر این امر صورت نمی‌پذیرفت، قطعا با افزایش نرخ گاز و خوراک تعداد بسیاری از شرکت‌های فولادی کوچک و متوسط به ویژه در بخش خصوصی به دلیل عدم دسترسی به مواد اولیه با قیمت مناسب، تعطیل می‌شدند یا با حداقل ظرفیت فعالیت می‌کردند.
این فعال صنعت فولاد تصریح کرد: مذاکره‌ فولادی‌ها با مجلس و وزرای نفت و نیرو درخصوص کاهش قابل توجه محدودیت‌های تامین انرژی فولادسازان، نتایج مثبت داشته است و خوشبختانه این نرخ به فرمول بازگشت.
به گفته وی، با اعمال تعرفه جدید و چند برابر شدن نرخ گاز در سال‌های گذشته نه‌تنها ‌فقط مزیت نسبی گاز برای تولید فولاد کاملا از بین رفته است، بلکه بسیاری از شرکت‌های کوچک فولادسازی زیان‌ده شدند و و چه‌بسا اگر این روند امسال ادامه پیدا می‌کرد، شرکت‌های تولیدی دچار بحران و تعطیلی می‌شدند.
این فعال فولادی خاطرنشان کرد: مصرف عمده گاز در زنجیره آهن و فولاد در حلقه تولید آهن اسفنجی است که نقش فرآیندی دارد و در بقیه حلقه‌های این زنجیره مانند سایر صنایع به‌عنوان سوخت عمل می‌کند.
«اعلم» با اشاره به لزوم اجرایی شدن راهکارهای تامین پایدار انرژی مورد نیاز صنعت فولاد عنوان کرد: یکی از موضوعاتی که باید در دستور کار قرار گیرد، بحث تسهیل فرآیند و اصلاح مقررات برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ فولادی و معدنی در صنعت گاز است.

عقب‌ماندگی صنایع در زمینه تولید برق
وزیر نیرو وعده داده بود که تا پایان دولت سیزدهم ۱۰ هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور توسط صنایع اضافه شود، اما به نظر می‌رسد که روند احداث نیروگاه‌ها توسط صنایع به کندی در حال پیشروی است. عقب‌ماندگی صنایع در ایجاد ظرفیت نیروگاهی را سخنگوی صنعت برق هم تلویحا تایید می‌کند. رجبی‌مشهدی سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه صنایع، کمی نسبت به برنامه تدوین‌شده در زمینه احداث نیروگاه‌ها و تولید برق عقب هستند، گفت: تا پایان سال ۱۵۰۰ مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده خواهد شد. سخنگوی صنعت برق می‌گوید: در اجرای این طرح مشکلاتی پیش آمده و واحدهای صنعتی کمی از برنامه زمانبندی تعیین‌شده عقب هستند.
گفتنی است که سیدزمان حسینی مجری طرح احداث نیروگاه توسط صنایع معدنی شرکت توانیر پیش از این اعلام کرده بود که زیرساخت‌های طرح احداث نیروگاه سیکل ترکیبی خود تامین چادرملو به ظرفیت نامی ۵۴۶ مگاوات آماده و عملیات اجرایی آن آغاز شده است.
این نیروگاه از محل تفاهمنامه وزارتخانه‌‌های نیرو و صمت، شامل انتخاب ساختگاه، تامین تجهیزات واحد اول گازی به میزان ۶۰ درصد و واحد دوم گازی به میزان ۲۰ درصد وارد مرحله عملیات اجرایی به صورت EPC شده است. پیش‌بینی می‌شود واحد نخست گازی این نیروگاه در اوج بار تابستان ۱۴۰۳ راه‌اندازی و به شبکه متصل شود.
آمار اعلامی از طرف مسوولان وزارت نیرو نشان می‌دهد که با وجود شرایط بحرانی موجود در صنعت برق طی دو سال گذشته ظرفیت چندانی در حوزه نیروگاهی از سوی صنایع ایجاد نشده است. البته صنایع مدعی هستند که وزارت نیرو در ساعت‌های پیک اجازه استفاده از برقی که توسط آنها تولید می‌شود را به آنها نمی‌دهد و همین مساله موجب بی‌رغبتی آنها برای سرمایه‌گذاری در این حوزه شده است.

منبع: روزنامه جهان صنعت